یکی از شایع ترین علل مراجعه افراد به کلینیک‌های طب فیزیکی و درد، ارتوپدها و جراحان مغز و اعصاب و ستون فقرات، درد کمر است. درد کمر به تنهایی یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از بیماری زمینه است! علل بسیار زیادی وجود دارد که موجب بروز کمردرد میشود. شایعترین علت آن، اسپاسم یا گرفتگی عضلات فیله کمری است. سپس عوامل دیگری مثل: التهاب مفاصل جانبی ستون فقرات، فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر، تنگی کانال نخاع و غیره. اما آیا علل دیگری هم وجود دارد؟ بله، عللی از قبیل تومورهای نخاعی، تومور عضلات فیله کمری.
میتوان علل کمردرد را به دو دسته کلی تقسیم کرد:
اگر چه اسپاسم یا گرفتگی عضلات فیله کمری، شایعترین عامل بوجود آورنده در دردهای نوع مکانیکال است، اما دردهای ناشی از التهاب مفاصل فاست (مفاصل خلفی جانبی) ستون فقرات نیز از علل مهم ایجاد درد هستند که در مجموع بخاطر ضعف فیله‌های عضلات کمری بوجود می‌آیند.
از طرفی فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر است شایعترین عامل بوجود آورنده در دردهای نوع رادیکولار است که با عناوینی از قبیل پارگی دیسک (دیسکوپاتی)، عصب سیاتیک، رگ سیاتیک و غیره نیز نامبرده می‌شوند.
در این میان ابهامات و سوالات بسیاری برای اغلب بیمارانی که دچار این ضایعه هستند وجود دارد:
اولین و مهمترین گام در درمان موفق، تشخیص صحیح و دقیق عامل و یا عوامل بوجود آورنده درد در کمر و پا است. برای تشخیص از معاینه بالینی توسط پزشک متخصص، گزارش اسکن یا ام‌آر‌آی ساده، گزارش تصویر رادیولوگرافی ساده، گزارش تست عصب و عضله (EMG/NCV)، و گاهی انواع دقیق‌تر ام‌آر‌آی و سی‌تی‌اسکن استفاده میشود.
درمان درد کمر معمولاً از پله‌های مقدماتی و با ساده‌ترین روش‌ها شروع می‌شوند، مانند دارودرمانی، ورزش‌درمانی و آبدرمانی و انواع تکنیکهای فیزیوتراپی. در سال‌های اخیر داروهای بسیار مناسب و با عوارض اندکی برای استفاده در تسکین دردها ساخته شده‌اند. همچنین تکنینک‌ها و دستگاه‌های مختلف فیزیوتراپی براساس نیاز روز به بازار آمده‌اند که همگی میزان اثربخشی و نرخ موفقیت را تا حد قابل قبولی بالا برده‌اند. از این رو در بسیاری از بیماران، تنها همین اقدامات یعنی دارودرمانی، ورزش‌درمانی و فیزیوتراپی کاملاً موثر واقع شده و دیگر نیازی به پیشروی در گاه‌ها و پله‌های دیگر نیست! اما ممکن است در برخی افراد درد کمر ناشی از فتق دیسک کمر، بصورت مزمن‌تری باقی بماند. در اینجا با یک گام بالاتر در فرآیند درمانی پلکانی، روشهای جدید و موثرتری که جراحی نیستند و نیازی هم به بیهوشی ندارند، استفاده می‌شوند: از قبیل تزریق اپیدورال، لیزر داخل دیسک (PLDD)، اندوسکوپیک دیسککتومی و نوکلئوتومی توسط اوزون و غیره. که در روش اپیدورال از داروهای مختلفی مثل اوزون، کورتیکواستیروئید، پرولوتراپی استفاده میشود. در تمامی این تدهای غیرجراحی که نامبرده شد، در حدود 90 درصد افراد مبتلا به آسیب‌های دیسک کمر بهتر می‌شوند و فرآیند درمانی آنها در این مرحله پایان می‌یابد.
اما در درصدی معدودی از بیماران، ممکن است به این روش‌ها پاسخگو نباشند یا عوارض جانبی ناشی از آسیب‌های وارده به دیسک کمر منجر به آسیب به سایر نقاط بدن بویژه آسیب‌های نخاعی شوند. این افراد، در نهایت و با تشخیص پزشک متخصص خود، به عمل جراحی باز نیاز پیدا خواهند کرد.
